Działalność organizacji pozarządowych w dużej mierze opiera się na projektach finansowanych ze środków publicznych. Zarówno programy krajowe, jak i unijne dają możliwość pozyskania funduszy na realizację celów statutowych, inicjatyw lokalnych, projektów edukacyjnych, społecznych czy środowiskowych. Aby jednak realnie móc liczyć na wsparcie, trzeba spełnić szereg wymogów formalnych i merytorycznych.
Jakie programy oferują finansowanie dla NGO?
W Polsce istnieje kilka istotnych źródeł finansowania dla organizacji pozarządowych:
- Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego – m.in. programy „PROO” (Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich) czy „FIO” (Fundusz Inicjatyw Obywatelskich),
- ministerstwa i agencje rządowe – np. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Edukacji, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej oferują granty w swoich obszarach tematycznych,
- fundusze celowe i programy wojewódzkie – dostępne w ramach regionalnych programów operacyjnych.
Programy unijne:
- Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) – finansuje m.in. projekty z zakresu integracji społecznej, edukacji, aktywizacji zawodowej,
- Erasmus+ – wspiera projekty edukacyjne, młodzieżowe i obywatelskie,
- program „Obywatele dla Demokracji” (Norweski Mechanizm Finansowy) – finansuje działania promujące prawa człowieka, równość i partycypację społeczną,
- programy tematyczne Komisji Europejskiej – dostępne przez portal Funding & Tenders.
Jak przygotować się do złożenia wniosku?
Przygotowanie wniosku o dotację nie powinno być działaniem impulsywnym. To proces, który warto dobrze zaplanować. NGO musi dokładnie znać zarówno cele programu, do którego aplikuje, jak i swoje własne potrzeby oraz możliwości ich realizacji.
1. Analiza dokumentacji konkursowej.
Dokładne przeczytanie wytycznych, regulaminu konkursu, wzoru wniosku i kryteriów oceny to absolutna podstawa. Tu znajdziesz odpowiedzi na pytania: kto może aplikować, jakie działania są kwalifikowalne, jaki jest harmonogram konkursu, jakie wydatki są dopuszczalne itp.
2. Określenie celu i zakresu projektu.
Projekt powinien być spójny, realistyczny i zgodny z misją organizacji. Nie chodzi o to, by „dopasować się do konkursu”, ale by znaleźć program wspierający Twoje rzeczywiste cele. Warto pamiętać, że środki są przyznawane na konkretne działania projektowe, a nie na ogólne funkcjonowanie organizacji (choć niektóre programy dopuszczają tzw. koszty administracyjne).
3. Przygotowanie budżetu.
Budżet musi być realny, przejrzysty, a przy tym dobrze uzasadniony. Każdy wydatek powinien mieć uzasadnienie merytoryczne. Wiele wniosków odpada z powodu błędów budżetowych, zbyt ogólnych kosztorysów lub braku spójności z działaniami.
4. Spisanie i złożenie wniosku.
Wniosek powinien zawierać szczegółowe informacje, w tym między innymi:
- opis problemu i jego kontekstu,
cele projektu,
grupę docelową,
planowane działania,
harmonogram,
wskaźniki realizacji,
budżet,
potencjał organizacyjny wnioskodawcy.
Złożenie wniosku odbywa się najczęściej elektronicznie, za pośrednictwem dedykowanych platform.
Jakich błędów unikać, ubiegając się o środki publiczne dla NGO?
Komisje decydujące o przyznaniu środków w ramach krajowych czy unijnych programów dofinansowania zazwyczaj udzielają odpowiedzi odmownej, jeśli:
projekt nie jest zgodny z celami programu,
opisy działań są zbyt ogólnikowe – potrzebne są konkrety,
budżet jest nieczytelny albo wyraźnie zawyżony,
brakuje harmonogramu albo czas realizacji jest niedoszacowany,
brakuje spójności między działaniem a celami,
wniosek wpłynął po terminie – nawet najlepiej napisany projekt zostanie odrzucony, jeśli został złożony za późno.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Na etapie składania wniosku dobrze jest myśleć już o kolejnych działaniach. Warto pamiętać o tym, że grantodawca sprawdzi, czy projekt został zrealizowany zgodnie z założeniami. Z tego względu treść wniosku musi być zgodna z rzeczywistością. Nawet najlepiej oceniony projekt może mieć później problemy przy rozliczaniu, jeśli brakuje księgowego lub odpowiednich procedur. Dlatego też dobrym rozwiązaniem jest nawiązanie współpracy z kimś, kto ma doświadczenie w obsłudze księgowości fundacji czy stowarzyszenia.
Jeśli Twoja organizacja planuje wnioskować o środki publiczne, zadbaj o profesjonalną obsługę finansowo-księgową już od początku – zapoznaj się z ofertą biura rachunkowego Frux i powierz nam wsparcie Twojego NGO w realizacji misji. Oferujemy między innymi kompleksowe doradztwo związane z grantami, ale też wsparcie w bieżących działaniach.